Río Miño en Portomarín- Encoro de Belesar

 (Escribe Secundino Lorenzo)

Río Miño en Portomarín nunha baixada espectacular do encoro 29/10/2002.  Ver como era en 1956 dende o aire (voo americano)...

Tódalas fotografías  sacadas o día  29-10-2002, foron feitas por Secundino Lorenzo.

O Río Miño en Portomarín tiña que ser fora de serie. Ese día tuven a sorte, ou a desgracia, de ver máis ou menos como podía ser este río nos anos 50. O encoro estaba moi baixo e permitía adiviñar. Un lugar marabilloso, unha vez mais debaixo das augas dun encoro. En frente, hoxe baixo as augas do encoro de Belesar de Fenosa,  estaba un pobo que no ano 1946 foi declarado histórico artístico, e anos despois quedou anegado. Hai cousas díficiles de entender. Quedan moitas historias por escribir en Galicia...

Volver ó río MIño                        Volver a río Miño

Volver a pobos anegados.          Volver a fotos

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Videos sobre Portomarín

Youtube.

(Todos teñen fotografías interesantes e algúns están moi ben feitos)

Están montados de modo que conecta con Youtube e así podedes controlar o tamaño e a calidade. Para volver,  pulsar flecha esquerda.

 

 

Programa reporteiros RTGA. (9:39 m.)

Video de calidade  extraido,  pola miña banda,  dun programa da TVGA. Merece a pena velo. Básico para entender como foi o asolagamento nada menos que de 26 pobos, non soio Portomarín... Tamén para enterarse de algunhas das moitas mentiras e enganos que se contaron e cometeron...

Ó de encher o encoro sin desaloxar a xente non ten nome, ademais o anegamento físoxe tres meses antes de que ó aprobara o Consello de Ministros, ou sexa con alevosía...

Recomendo o libro de Afonso Eiré,  "Belesar o orgullo de España" para todo o que queira saber sobre o encoro de Belesar e a súa historia. Moi boa fotografía, moi ben editado e o que é mellor unha información documentada e veraz.

Afonso Eiré. Hercules Ediciones 2013.

 

NODO sobre la inauguración de Belesar. (3:47 m.)

Interesante ver os Nodos que se fixeron sobre o encoro de Belesar e Portomarín e como vendían os chamados pantanos na época de Franco. Todo eran ventaxas e traballo para a xente...

 

 

Pobo de Porto. Embalse de Belesar.(2:36 m)

 

      Un dos 26 pobos  que quedaron asolagados.

 

 

Te acuerdas RTE. (2:50 minutos)

 

Reportaje de RTVE para el programa Te acuerdas?.

 

 

Dos pueblos. Dos Paisajes. (6:43 m)

Programa de Galicia para el mundo, dedicado a lo nuevo y lo viejo. Merece la pena verlo, programa de mucha calidad como todos los de esta serie. Al final habla del nuevo Portomarin y lo que supone el Camino de Santiago para este pueblo.

 

 

Portomarin, antes y despues. (3:25)

 

Montaje en base a fotografías sobre el antes y despues de Portomarín.

 

 

Portomarin antes del embalse de Belesar. (9:25)

 

Montaje en base a fotografías y trozos de videos sacados al bajar el embalse.

 

 

Portomarin antiguo (2:36)

 

Montaje de fotografías antiguas.

 

 

Portomarin antes y despues (3:26)

 

Montaje de fotografías antiguas y actuales.

 

Iglesia de Xan Xoan o San Nicolás (6:02)

 

Video con imágenes de la  iglesia de San Juan.

 

 

Para rematar ver estes videos (2:45 m.) sobre o actual Portomarín. Merece a pena facer o Camiño de Santiago e visitar o actual pobo.

O segundo video é de Carlos Pena, grabado con dron,  e mostra nunha baixada do encoro como está hoxe Portomarin.

Volver

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Lenda da Virxen e o neno.

(As fotografías son todas, menos as dúas últimas de Secundino Lorenzo, o autor da web)

O paso da Virxe e o Neno

 por Portomarín:

 

Antiga Ponte romana de Vilamarin. Siglo II.

Portomarín foi unha vila preciosa. Bonita en verdade. Instalada á beira do Gran Río de Galicia, do Pai Miño. Tiña a fermosura do sinxelo, que por sinxelo era tan harmónico, tan perfecto,... e tan difícil de acadar e arremedar voluntariamente.

Era un pueblo da ribeira do río, coas súas casas de pedra do país ás dúas marxes. Tellados de lousado e os cerrados das hortas e fincas delimitaban o espacio vital daquelas xentes coma codechas de pan para comer.

Tiñan unha ponte romana moi cuca para cruzar, para traspasar o Noso Río. Aínda hoxe, cando as augas baixan, pódense ver -preto da nova ponte- os restos milenarios da outra, da que foi feita pedra a pedra e en concerto coa paisaxe natural e espontánea de Portomarín, do inxenio popular que a recreou lentamente como singular e única.

Nesta fotografía vense tres pontes. A ponte román, a gran ponte construida por Fenosa e outra ponte, máis baixa, construida no século pasado.

Pois ben, tamén tiñan unha igrexa moi fermosa que levaron pedra a pedra para o novo emprazamento da vila. Pero aínda así semella estar disconforme co espacio, lonxe do contexto, fóra da concordia que tiña cando/onde estaba preto do río, no seu exacto e preciso lugar.

Parte de abaixo do río Miño en Portomarin. O río estaba cheo de caneiros.

E a carón da Capela de Santa Mariña, que segundo as crónicas xa era un pequeno mosteiro de monxas no século IX, había un ponco "río arriba" un longo treito de Río Miño -máis ou menos un quilómetro- onde as angas sempre van mainiñas, gardando un silencio sosegado. E tamén, uns grandes penedos que semellan botarse no río para gañar o retiro pacífico de tantos anos, parecen querer gardarse baixo as augas, despois de exercer de inmóbiles pedras, inspiradoras de lendas e contos de mouras e cristiáns, de "cestas de ouro", de tesouros agachados, etc.

Río Miño. Portomarín. No alto o novo pobo coa iglesia de Xan Xoan do siglo xII.

Pois ben nese mesmo lugar había unha peneda que xa estaba entre as angas metida e que ten a súa lenda.
 

A metade da peneda estaba cuberta pola auga e a outra metade fóra. Nunca desaparecía da vista dos que por alí andaban anque houbera secas importantes .ou grandes enchentes. Alí estaba como mostra de .veracidade do que vos vou contar:

María, San Xosé e mais O Neno estiveron en Galicia fuxindo de Herodes. A Virxe levaba ó neno durmidiño no colo. San Xosé tiraba pola corda do burro no que ían María co Neno en brazos.

Ó chegaren a aquel sitio de Portomarín, á beira do Río Miño, os tres quixeron cruzar. As augas facían moito ruído ó pasaren entre os penedos e os cachóns, porque estes imprimíanlle aínda máis velocidade.
María, non querendo que lle espertaran O Neno, dixo:

- Río Miño, Río Miño, pasa quedo e caladiño.
Non espertes ó Neniño que xa o levo durmidiño".

-E o río voltouse calmo, pousado e silencioso naquel tramo do seu curso en contraste cos cachóns que hai catro ou cinco quilómetros máis abaixo.

Contan as xentes de Portomarín e Comarca que A Familia pasou o río sen problemas e que O Neno non espertou. Naquela peneda do río aínda está a pasada do burro cando, para facer pé, pousou alí unha pata.

 

Vista do río Miño. Parte de arriba da Ponte. Realmente sensacional.

Por desgracia, hoxe todo está cuberto polas augas do Encoro de Belesar que asolagaron tantas realidades vivas, tan só queda o recordo e tantas lendas e soños como esta que eu vos acabo de contar.

 

Reelaboración da lenda que me contou. moi ben contada, o meu amigo e coñecedor da cultura tradicional D. Xesús Mato e Mato.

 

Volver