|
Río Miño en
Portomarín- Encoro de Belesar
(Escribe Secundino Lorenzo)
Río Miño en Portomarín nunha baixada espectacular
do encoro 29/10/2002. Ver
como era en 1956 dende o aire (voo americano)...
Tódalas fotografías sacadas o
día 29-10-2002, foron feitas por Secundino Lorenzo.
O Río Miño en Portomarín tiña que ser fora
de serie. Ese día tuven a sorte, ou a desgracia, de ver máis ou
menos como podía ser este río nos anos 50. O encoro estaba moi
baixo e permitía adiviñar. Un lugar marabilloso, unha vez mais debaixo
das augas dun encoro. En frente, hoxe baixo as augas do encoro de
Belesar de Fenosa, estaba un pobo que no ano 1946 foi declarado
histórico artístico, e anos despois quedou anegado. Hai cousas
díficiles de entender. Quedan moitas historias por escribir en
Galicia...
 Volver ó río MIño
Volver a río Miño
Volver a pobos anegados.
Volver a fotos
Videos sobre Portomarín
Youtube.
(Todos teñen fotografías interesantes e
algúns están moi ben feitos)
Están montados de modo que conecta con
Youtube e así podedes controlar o tamaño e a calidade. Para volver,
pulsar flecha esquerda.
Programa reporteiros RTGA. (9:39 m.)
Video de calidade
extraido, pola miña banda, dun programa
da TVGA. Merece a pena velo. Básico para entender
como foi o asolagamento nada menos que de 26 pobos,
non soio Portomarín... Tamén para enterarse de
algunhas das moitas mentiras e enganos que se
contaron e cometeron...
Ó de encher o encoro sin
desaloxar a xente non ten nome, ademais o anegamento
físoxe tres meses antes de que ó aprobara o Consello
de Ministros, ou sexa con alevosía...
Recomendo o
libro de Afonso Eiré, "Belesar o
orgullo de España" para todo o que
queira saber sobre o encoro de Belesar e a súa
historia. Moi boa fotografía, moi ben editado e o
que é mellor unha información documentada e veraz.
Afonso Eiré. Hercules Ediciones 2013.
NODO sobre la
inauguración de Belesar. (3:47 m.)
Interesante ver os Nodos
que se fixeron sobre o encoro de Belesar e
Portomarín e como vendían os chamados pantanos na
época de Franco. Todo eran ventaxas e traballo para
a xente...
Pobo de Porto. Embalse de Belesar.(2:36
m)
Un dos 26 pobos que quedaron asolagados.
Te acuerdas RTE. (2:50
minutos)
Reportaje de RTVE para el
programa Te acuerdas?.
Dos pueblos. Dos
Paisajes. (6:43 m)
Programa de Galicia para el
mundo, dedicado a lo nuevo y lo viejo. Merece la
pena verlo, programa de mucha calidad como todos los
de esta serie. Al final habla del nuevo Portomarin y
lo que supone el Camino de Santiago para este
pueblo.
Portomarin, antes y
despues. (3:25)
Montaje en base a
fotografías sobre el antes y despues de Portomarín.
Portomarin antes del
embalse de Belesar. (9:25)
Montaje en base a
fotografías y trozos de videos sacados al bajar el
embalse.
Portomarin antiguo
(2:36)
Montaje de fotografías antiguas.
Portomarin antes y
despues (3:26)
Montaje de fotografías antiguas y actuales.
Iglesia de Xan Xoan o
San Nicolás (6:02)
Video con imágenes de la iglesia de
San Juan.
Para rematar ver
estes videos (2:45 m.)
sobre o actual Portomarín. Merece a pena facer o
Camiño de Santiago e visitar o actual pobo.
O segundo video é de
Carlos Pena,
grabado con dron, e mostra nunha baixada do
encoro como está hoxe Portomarin.
Volver
Lenda
da Virxen e o neno.
(As fotografías son todas, menos as dúas últimas de
Secundino Lorenzo, o autor da web)
O
paso da Virxe e o Neno
por Portomarín:
Portomarín
foi unha vila preciosa. Bonita en verdade. Instalada á beira do Gran Río
de Galicia, do Pai Miño. Tiña a fermosura do sinxelo, que por sinxelo
era tan harmónico, tan perfecto,... e tan difícil de acadar e
arremedar voluntariamente.
Era
un pueblo da ribeira do río, coas súas casas de pedra do país ás dúas
marxes. Tellados de lousado e os cerrados das hortas e fincas
delimitaban o espacio vital daquelas xentes coma codechas de pan para
comer.
Tiñan
unha ponte romana moi cuca para cruzar, para traspasar o Noso Río. Aínda
hoxe, cando as augas baixan, pódense ver -preto da nova ponte- os
restos milenarios da outra, da que foi feita pedra a pedra e en concerto
coa paisaxe natural e espontánea de Portomarín, do inxenio popular que
a recreou lentamente como singular e única.
Pois
ben, tamén tiñan unha igrexa moi fermosa que levaron pedra a pedra
para o novo emprazamento da vila. Pero aínda así semella estar
disconforme co espacio, lonxe do contexto, fóra da concordia que tiña
cando/onde estaba preto do río, no seu exacto e preciso lugar.
E
a carón da Capela de Santa Mariña, que segundo as crónicas xa era un
pequeno mosteiro de monxas no século IX, había un ponco "río
arriba" un longo treito de Río Miño -máis ou menos un quilómetro-
onde as angas sempre van mainiñas, gardando un silencio sosegado. E tamén,
uns grandes penedos que semellan botarse no río para gañar o retiro
pacífico de tantos anos, parecen querer gardarse baixo as augas,
despois de exercer de inmóbiles pedras, inspiradoras de lendas e contos
de mouras e cristiáns, de "cestas de ouro", de tesouros
agachados, etc.
Pois
ben nese mesmo lugar había unha peneda que xa estaba entre as angas
metida e que ten a súa lenda.
A metade da peneda estaba cuberta pola auga e a outra metade fóra.
Nunca desaparecía da vista dos que por alí andaban anque houbera secas
importantes .ou grandes enchentes. Alí estaba como mostra de
.veracidade do que vos vou contar:
María, San Xosé e mais O Neno estiveron en Galicia fuxindo de Herodes.
A Virxe levaba ó neno durmidiño no colo. San Xosé tiraba pola corda
do burro no que ían María co Neno en brazos.
Ó chegaren a aquel sitio de Portomarín, á beira do Río Miño, os
tres quixeron cruzar. As augas facían moito ruído ó pasaren entre os
penedos e os cachóns, porque estes imprimíanlle aínda máis
velocidade.
María, non querendo que lle espertaran O Neno, dixo:
- Río Miño, Río Miño, pasa quedo e caladiño.
Non espertes ó Neniño que xa o levo durmidiño".
-E o río voltouse calmo, pousado e silencioso naquel tramo do seu curso
en contraste cos cachóns que hai catro ou cinco quilómetros máis
abaixo.
Contan as xentes de Portomarín e Comarca que A Familia pasou o río sen
problemas e que O Neno non espertou. Naquela peneda do río aínda está
a pasada do burro cando, para facer pé, pousou alí unha pata.
Por desgracia, hoxe todo está cuberto polas augas do Encoro de Belesar
que asolagaron tantas realidades vivas, tan só queda o recordo e
tantas lendas e soños como esta que eu vos acabo de contar.
Reelaboración da lenda que me contou.
moi ben contada, o meu amigo e coñecedor da cultura tradicional D.
Xesús Mato e Mato.
Volver
|
